Waarom kiezen de financiële markten geen richting?

Bij de meeste markten is de laatste tijd sprake van geringe koersuitslagen. Hoe komt dat en blijft dit zo?

Wij denken dat de geringe koersuitslagen vooral het gevolg zijn van onzekerheid over waar het de komende tijd naar toe zal gaan. Met name wat betreft het rentebeleid van de centrale banken.

  • Dat de Fed de rente in juni met 0,25% verder zal verhogen, is vrijwel zeker. De grote vraag is alleen wat er daarna gaat gebeuren. De centrale bank zelf heeft het over nog zes verdere verhogingen voor eind 2018, maar de markten zijn daar helemaal niet van overtuigd.
  • Draghi geeft toe dat de Europese economie het de laatste tijd goed doet, maar benadrukt dat hij geen groei-, maar een inflatiedoelstelling heeft. Deze inflatie ziet hij voorlopig laag blijven. De hoofdeconoom van de ECB daarentegen laat doorschemeren dat, als de groei op peil blijft, de centrale bank mogelijk eerder de rente kan verhogen dan tot voor kort verwacht werd.

Belangrijke onzekerheden

Door deze onzekerheden weten de markten op dit moment niet goed richting te kiezen. Wat de Amerikaanse economie betreft, stijgen de laatste tijd de inkomsten bij de consument vrij snel. Het meest aannemelijk is daarom dat de Amerikaanse economie voorlopig met circa 2,5% blijft groeien. Dit zou voor de Fed voldoende zijn om de komende tijd vrijwel om het kwartaal de rente verder te verhogen. Er speelt echter een aantal belangrijke onzekerheden.

  • In de eerste plaats de politiek. Naarmate de politieke situatie van Het Witte Huis verder verzwakt, wordt het - vanwege de grote verdeeldheid van de Republikeinen in het Congres - steeds waarschijnlijker dat de belastingverlaging er voorlopig niet komt.
  • Verder staat de olieprijs onder flinke neerwaartse druk (niet zozeer vanwege te weinig vraag, maar vooral wegens te veel aanbod). Zakt de olieprijs flink verder, dan schroeft de Amerikaanse olie-industrie al snel zijn investeringen terug. Tot nu toe was dit echter juist een belangrijke groeimotor.
  • Een andere onzekerheid is de situatie in China. De enorme schuldenberg die daar is opgebouwd, kan zonder meer imploderen.
  • Tenslotte moet men er ook rekening mee houden dat de Amerikaanse consument en het bedrijfsleven een tijdlang vanwege bovenstaande onzekerheden wat terughoudender worden bij het uitgeven van geld. Onzekerheid leidt vaak tot meer sparen.

Kortom, de vooruitzichten voor de Amerikaanse economie zijn gunstig, maar er zijn gemakkelijk scenario’s denkbaar dat de groei een tijdlang zal tegenvallen. De Fed zal dan de rente veel trager verhogen dan ze nu aangeeft van plan te zijn.

Europa

In Europa is de laatste tijd sprake van meevallende groei. Op zichzelf al een verrassing, omdat men veelal dacht dat bedrijfsleven en consument aan de vooravond van de verkiezingen in Nederland en Frankrijk – en ook na Brexit – minder geld zouden uitgeven. Nu is de uitslag van de verkiezingen positief, maar wil men niet zover gaan om het all clear signaal af te geven. Macron kan eventueel nog flinke tegenstand ondervinden van een parlement dat het niet met hem eens is en in Italië kan bij de volgende verkiezingen – uiterlijk volgend voorjaar – nog van alles misgaan. Onduidelijk is daarom of het beleid van de ECB, de kant van Draghi of de hoofdeconoom op zal gaan.

Meest waarschijnlijke scenario’s

  • De Amerikaanse economie blijft voldoende hard groeien om de werkloosheid verder omlaag te drukken. Voor het einde van het jaar verwachten we hierdoor oplopende loonstijgingen en niet al te lang daarna ook oplopende inflatie. Vanaf begin volgend jaar zien we daar belastingverlagingen – circa een derde tot de helft van wat Trump voorstelt – bovenop komen. In dit klimaat verwachten we tot eind 2018 vrijwel om het kwartaal een renteverhoging door de Fed. Ook zien we de langetermijnrente geleidelijk aan steeds meer onder opwaartse druk komen te staan.
  • Dit laatste geldt ook voor de Europese langetermijnrentes. De ECB zien we medio 2018 voor het eerst de rente verhogen.
  • Per saldo is dit een gunstig klimaat voor de dollar ten opzichte van de euro.
  • Voor de aandelen ontstaat er steeds meer een neutraal klimaat. Later zal er zelfs sprake zijn van een negatief klimaat. Dit neemt echter niet weg dat de komende maanden tot kwartalen mogelijk nog nieuwe hoogtepunten haalbaar zijn.

Mochten wij te positief tegen de verschillende economieën aankijken, dan zullen in de eerste plaats de rentes minder onder opwaartse druk komen te staan dan wij verwachten. Mocht dit gebeuren, dan verwachten we zoveel nieuwe stimuleringsmaatregelen dat de economieën uiteindelijk toch weer harder gaan groeien. Met andere woorden: stijgende rentes worden dan alleen maar een kwestie van tijd.

Harde daling?

Een veel groter probleem wordt dat, zodra de rentes echt gaan stijgen, de prijzen van aandelen, obligaties en onroerend goed – die allemaal kunstmatig omhoog gestuwd zijn – hard kunnen dalen. Dit kan dan op zijn beurt de economie (te) hard raken. Vandaar dat we de centrale banken dan liever voor oplopende inflatie zien kiezen. We denken dan ook dat de VS nu en Europa wat later aan de vooravond van een stagflatie en een stijging van de inflatie naar 3% à 4% staan. Rentes lopen dan op zijn minst naar eenzelfde niveau op.

Wilt u met enige regelmaat lezen over deze en andere ontwikkelingen in de financiële markten? Vraag dan hier kosteloos en vrijblijvend toegang tot onze rapporten.

Met vriendelijke groet,

Eddy Markus

Stel uw vraag aan

Eddy Markus

Eddy Markus

Executive Director

DIRECT BELLEN DOWNLOAD WHITEPAPER